JENIS SAMBUNGAN DAN KAEDAH MENGECAS

       Terdapat berbagai jenis dan jenama pengecas bateri yang boleh didapati dipasaran masa

kini untuk digunakan mengecas bateri asid pelambam (bateri bekal).Namun begitu kaedah

yang digunakan untuk mengecas adalah seragam seperti yang disyorkan oleh si pengeluar.

      

JENIS SAMBUNGAN MENGECAS

       Dua jenis sambungan yang biasa digunakan untuk mengecas ialah :

       i.  Sambungan secara siri atau kaedah arus tetap.

       ii. Sambungan secara selari atau kaedah voltan tetap.

MENGECAS SIRI

       Kaedah sambungan secara siri membolehkan bateri dicas sehingga kepada muatan maksima pengecas dalam satu masa.Arus pengecas yang sama nilaiannya melalui kesemua bateri yang sedang dicas dan dikawal secara manual nilai arusnya melalui suis di pengecas. Kadar mengecas boleh diubah dari sifar (kosong) kepada arus maksima muatan mengecas.

  

    Mengecas siri mempunyai beberapa kebaikan :

       i. Arus mengecas boleh dilaras pada had yang terhampir bersesuaian dengan bateri di   

          dalam litar.

       ii. Bateri boleh ditinggalkan tanpa dijaga untuk jangka masa yang panjang  pada kadar

          mengecas yang rendah,terutamanya diwaktu malam.

       iii.Bateri yang berkadaan bersulfat(sulfated) boleh diletakkan bersama di dalam litar.

       Keburukan utama mengecas siri ialah kadar cas maksima ditentukan oleh muatan bateri (battery capacity) yang paling kecil diantara bateri di dalam litar.Sebaik sahaja ia sudah bercas penuh,mestilah di keluarkan dari litar dan pengecas dilaras sesuai dengan beban semasa.

       

  

MENGECAS SELARI

 

       Dalam sambungan secara selari pengecas memberikan arus dalam keadaan voltan yang tetap terhadap berbilang bateri dalam litar iaitu sama ada enam volt atau dua belas volt sahaja.

Sistem ini telah digunakan dengan meluas pada masa kini disebabkan pengecas voltan rendah arus tinggi dari jenis ‘dry rectifier’ boleh dibeli pada harga yang ekonomi.

       Pengecas ini senyap dalam operasi dan berkesan serta kurang senggaraan sepanjang

umurnya.Mengecas selari mempunyai beberapa kebaikan :

      i. Tiada arus yang dibazirkan disebabkan arus yang diambil sebagai yang diperlukan sahaja

          oleh setiap bateri yang sedang dicaskan.

       ii. Bateri boleh ditinggalkan bercas tanpa bahaya kemungkinan berlakunya lampau cas dan

          menjadi rosak.Apabila bateri sudah bercas penuh,hanya sejumlah kecil arus yang

          diambilnya.Sedangkan dalam mengecas siri,bateri akan menerima sejumlah arus yang

          sama banyak sama ada ia sudah bercas penuh ataupun tidak mengakibatkan bateri boleh

          menjadi lampau cas.

      iii. Masa yang diambil untuk mengecas bateri adalah pendek.

      iv. Seberapa banyak bateri pun boleh disambung dalam selari dan dicas pada masa yang

           sama tanpa perlu mengawal arus sebagai yang diperlukan oleh bateri yang paling kecil

           dalam litar mengecas siri.

KAEDAH MENGECAS

       Tiga kaedah mengecas yang biasa dibuat ialah :

       i.  Cas cepat

      ii.  Cas perlahan

      iii. Cas trikel

          

 

 

 

CAS CEPAT

       Cas cepat ialah kaedah mengecas bateri dengan jumlah arus yang besar dalam jangkamasa

yang pendek.Kaedah ini jika digunakan akan meningkatkan suhu elektrolait  sehingga boleh

merosakkan plet-plet di dalam bateri.Dengan ini akan memendekkan jangka hayat bateri.

Tambahan pula mengecas cepat tidak boleh menjadikan bateri itu cas penuh,ia perlulah di cas dengan jenarus atau pengecas perlahan sesudahnya.Arus mengecas semasa cas cepat mestilah tidak lebih daripada setengah muatan bateri (battery capacity) dalam tempoh 30 minit.

CAS PERLAHAN

       Cas perlahan ialah kaedah mengecas bateri dengan sedikit arus dalam jangkamasa yang

Panjang.Kaedah ini adalah munasabah untuk bateri menjadi penuh cas dan adalah  cara yang terbaik untuk mengecas bateri.Arus mengecas semasa cas perlahan ialah pada kadar satu per sepuluh muatan bateri.Ketumpatan bandingan letrolait diukur untuk mendapatkan jangkamasa mengecas seperti yang ditunjukkan dalam rajah yang sebelah

CAS TRIKEL

       Apabila sesebuah bateri tidak digunakan dalam tempoh yang lama, bateri itu akan mengalami luput cas dengan sendiri (self-discharge) dan menjadi bersulfat.Bateri perlulah dijaga dengan cas trikel supaya kuasanya tidak berkurangan. Arus mengecas semasa cas trikel ialah antara ½ hingga 1 ampere dalam jangkamasa yang tiada had.

CAS BATERI BATERI

Bateri baru di dalam pasaran berada dalam 3 kategori :

          i. Dipek basah (wet packed)

          ii. Dipek kering (dry packed)

         iii. Dicas kering (dry charged)

      

      Setiap jenis memerlukan cara cas yang berbeza sebelum digunakan.

         i. Bateri yang dipek basah ialah bateri yang telah disikan eletrolait.ia dicas mengikut kaedah cas perlahan seperti yang dilakukan terhadap bateri biasa. Jika ia tidak digunakan untuk

beberapa minggu  ia perlulah di cas secara trikel untuk mencegah dari menjadi ‘self-discharge’ dan sulfation’.

        ii.  Bateri yang dipek kering ialah bateri yang dipasang dan tidak dicas.Ia memerlukan

kekuatan letrolait yang betul diisi ke dalam dan dicas dengan cas perlahan dalam tempoh

24 jam untuk pembentukkan plet.

       iii.  Bateri yang dicas kering ialah bateri yang diisikan letrolait di kilang untuk pembentukan plet. Akhirnya letrolait dikeluarkan dan sel bateri dikeringkan serta dipekkan. Jenis ini boleh disimpan lama tanpa rosak. Ia dijual bersama denga letrolait yang diasingkan. Walau pun bateri ini boleh terus digunakan sesudah diisikan letrolaitnya,adalah disyorkan dicas terlebih dahulu dengan cas selama 10 hingga 15 minit.